Wykrywacz z UJ zdalnie zbada zatopione w Bałtyku niebezpieczne substancje
26 września 2023, 11:31Naukowcy z Instytutu Fizyki UJ pracują nad prototypowym wykrywaczem z działem neutronowym, który będzie rozpoznawać potencjalnie niebezpieczne zatopione materiały. Dzięki niemu możliwe będzie określenie składu podejrzanych substancji, znajdujących się pod wodą, w sposób zdalny, zatem i bezpieczny dla nurków oraz naukowców. Zespół prowadzony przez doktora Michała Silarskiego i profesora Pawła Moskala dowiódł, że za pomocą działa neutronowego można określić skład zatopionych substancji i stworzył koncepcję detektora, który eliminuje zakłócenia powstające podczas odczytu w wodzie.
Płomykówkom z Florydy zagraża zafrykanizowana pszczoła miodna
22 czerwca 2015, 10:48W ostatnich dwóch dekadach naukowcy byli świadkami powiększenia się populacji płomykówki z obszaru rolniczego Everglades z kilkudziesięciu do ponad czterystu par. Niestety, z sową, obecnie uznawaną za zagrożoną, konkuruje zafrykanizowana pszczoła miodna, która zajmuje budki lęgowe konstruowane dla ptaków.
Kopiowanie DNA na chybcika
8 listopada 2010, 15:29Jednym z założeń nauki o genetyce jest wierne kopiowanie fragmentów DNA przez RNA, które służyć ma jako tymczasowa matryca, przechowująca wzór wytwarzanych w ten sposób białek. Okazuje się jednak, że kopiowanie DNA jest mocno niechlujne.
Prosty test z moczu pozwoli wykrywać nowotwory płuc
8 stycznia 2024, 10:46Obecnie złotym standardem w diagnozowaniu nowotworów płuc jest wykorzystanie tomografii komputerowej (TK). Może się to zmienić dzięki opracowanemu na MIT testowi, który ma wykrywać nowotwór płuc na podstawie paskowego testu moczu. Metoda taka może pozwolić na znaczne rozszerzenie dostępu do diagnostyki – szczególnie w miejscach, gdzie dostęp do tomografii komputerowej jest utrudniony lub nie ma go wcale – oraz na szybsze wykrywanie choroby, co ma olbrzymie znaczenie przy jej leczeniu.
Powiązania stężeń czynnika wzrostu ze schizofrenią
16 lipca 2015, 10:58U pacjentów ze schizofrenią wysoki poziom czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego (ang. vascular endothelial growth factor, VEGF) w surowicy krwi koreluje z mniejszymi rozmiarami kory przedczołowej - obszarów mózgu kluczowych dla złożonych procesów myślowych, emocji i zachowania.
Wykroczeń jest więcej, gdy nie wymaga to wysiłku
24 listopada 2010, 11:39Ludzie częściej popełniają wykroczenia, zachowują się niemoralnie, jeśli przekroczenie jakiejś normy nie wymaga wysiłku. Psycholodzy z Uniwersytetu w Toronto podają przykład osoby twierdzącej, że nigdy nie posunęłaby się do ściągania, której nagle wpadają w ręce testy z gotowymi odpowiedziami. Wg naukowców, taki scenariusz zwiększa prawdopodobieństwo oszukiwania.
Meteoryty znikają z powierzchni Antarktyki
16 kwietnia 2024, 09:41Meteoryty to skarbnica informacji o Układzie Słonecznym. A najważniejszym ich źródłem jest Antarktyka, z której pochodzi około 60% dotychczas znalezionych okruchów z kosmosu. Lodowy kontynent może zawierać 300 000 – 800 000 meteorytów. Stosunkowo łatwo je znaleźć, gdyż są widoczne na białej powierzchni, a ruch lodu powoduje ich gromadzenie się w tzw. „strefach osiadania meteorytów”. Badacze z Belgii i Szwajcarii apelują o przyspieszenie tempa zbierania meteorytów w Antarktyce, gdyż z powodu globalnego ocieplenia coraz szybciej znikają one z powierzchni lodu.
Przejście in vitro zwiększa podatność na GERD
11 sierpnia 2015, 12:09Kobiety, które urodziły dziecko poczęte metodą in vitro, częściej cierpią na chorobę refluksową przełyku (ang. gastroesophageal reflux disease, GERD).
Gąsienica gwiżdże (sobie) na ptaka
10 grudnia 2010, 17:51Gąsienice gwiżdżą, kwiczą i wydają dźwięki przypominające stukanie. Biolodzy znają ten repertuar od ponad wieku. Dotąd niedawna nikt nie miał jednak pojęcia, jak gąsienice wytwarzają dźwięk ani czemu to w ogóle służy. Okazuje się, że chodzi o odstraszanie polujących ptaków.
Słońce jest w maksimum obecnego cyklu, a już odkryto sygnały początku kolejnego cyklu
19 lipca 2024, 09:34Słońce znajduje się maksimum swojego obecnego cyklu, a astronomowie odkryli już pierwsze sygnały świadczące o rozpoczynaniu się kolejnego cyklu. Obecnie nasza gwiazda jest maksymalnie aktywna i stan taki potrwa do połowy przyszłego roku. Cykle trwają średnio 11 lat, gdy Słońce zmienia aktywność z minimalnej po maksymalną.